Kierownik budowy

Kierownik budowy jest uczestnikiem procesu budowlanego. To jednostka sprawująca samodzielne funkcje techniczne, która odpowiada za całą budowę. To do niego należy zarządzanie całym procesem realizacji inwestycji. On osobiście odpowiada za przebieg, terminowość oraz zgodność wykonania każdej roboty na budowie. W całym tym procesie odpowiada także za szeroko rozumiane bezpieczeństwo i higienę pracy ludzi, którzy znajdują się na budowie.
Kierownik budowy jest jeden w odróżnieniu od projektantów czy konstruktorów których może być wielu. W przypadku funkcji kierownika budowy jest on od początku do końca całej realizacji zdany na siebie, własne doświadczenie oraz umiejętności..

KTO MOŻE ZOSTAĆ KIEROWNIKIEM BUDOWY?

Osoba aspirująca na stanowisko kierownika budowy musi być przede wszystkim świadoma odpowiedzialności zawodowej, cywilnej a nawet karnej jaka spoczywa na kimś kto chce sprawować tak ważną funkcję na budowie. Jeśli nie boisz się odpowiedzialności i dalej chciałbyś zostać kierownikiem budowy to aby móc znaleźć się na najważniejszym stanowisku na budowie musisz przejść odpowiednią drogę edukacyjną w wymiarze teoretycznym jak i praktycznym.

Ustawa Prawo budowlane wyraźnie podaje, że samodzielne funkcje techniczne w budownictwie mogą wykonywać wyłącznie osoby, które posiadają stosowne uprawnienia budowlane, czyli mają odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją, stwierdzone decyzją, wydaną przez organ samorządu zawodowego.

Najważniejszą rzeczą jaką potrzebuje kierownik budowy są więc uprawnienia budowlane we właściwej specjalności, które są potwierdzeniem jego kompetencji oraz umiejętności jakie posiada.
Aby dojść do momentu w którym będziesz mógł jednak podejść do egzaminu na uprawnienia budowlane trzeba posiadać odpowiednie wykształcenie wyższe lub średnie, którego zakres podają przepisy prawne odrębnie dla każdej specjalności.
Jeśli ukończymy odpowiednie szkoły oraz uczelnie zdobyć musimy wymaganą praktykę zawodową, której długość i rodzaj także zależny jest od specjalności oraz zakresu o jaki będziemy chcieli się ubiegać.

Dopiero gdy spełniamy oba wymagane prawem warunki możemy przystąpić do procesu kwalifikacyjnego oraz po jego przejściu do samego egzaminu na uprawnienia budowlane.
Jeśli kandydatowi uda się pozytywnie zaliczyć egzamin decyzją administracyjną otrzymuje uprawnienia budowlane i zostaje wpisany do rejestru Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego osób posiadających uprawnienia budowlane.
Właściwa okręgowa izba samorządowa wpisuje także taką osobę na listę swoich członków i po wniesieniu obowiązkowej opłaty członkowskiej oraz opłaceniu OC może oficjalnie sprawować funkcję kierownika budowy.

JAKIE UPRAWNIENIA MUSI POSIADAĆ KIEROWNIK BUDOWY?

No dobra ale jakie konkretnie uprawnienia budowlane pozwalają na kierowanie budową?
Dla realizacji na których wykonywany jest określony jeden typ robót kierownikiem budowy będzie osoba która posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w danej specjalności.

Przy robotach liniowych drogi kierownik budowy musi posiadać uprawnienia w specjalności drogowej do kierowania robotami budowlanymi.
W przypadku sieci wodociągowej pracami tymi pokieruje kierownik z uprawnieniami do kierowania robotami budowlanymi w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych wodociągowych i kanalizacyjnych.
Sprawa jest nieco bardziej złożona w przypadku obiektów i realizacji w których będą prowadzone różne typy robót. Od konstrukcyjnych zaczynając po wykończeniowe, instalacyjne a na zagospodarowaniu i drogach kończąc.

Wg Prawa budowlanego wystarczy, aby kierownik takiej budowy posiada uprawnienia budowlane do kierowania robotami dla co najmniej jednego rodzaju robót. Natomiast w takim obiekcie to inwestor jest zobowiązany do powołania kierowników robót dla konkretnych branży jeśli są wymagani.

W praktyce kierownikiem budowy przy realizacji inwestycji na których występują różne rodzaje robót zostaje w znakomitej większości przypadków osoba posiadająca uprawnienia budowlane w specjalności konstrukcyjno-budowlanej do kierowania robotami budowlanymi. Podyktowane jest to tym, że to roboty konstrukcyjne stanowią największą część prac jakie zostaną wykonane.

JAKIE OBOWIĄZKI POSIADA KIEROWNIK BUDOWY?

Prawo budowlane podaje konkretne obowiązki jakie ciążą na kierowniku budowy. Podstawowym z nich jest sporządzenie na podstawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa napisanej przez projektanta planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia uwzględniając specyfikę obiektu oraz warunki prowadzenia robót.

Dalej Prawo budowlane podaje listę podstawowych obowiązków kierownika budowy:

1) protokolarne przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;

2) prowadzenie dokumentacji budowy;

3) zapewnienie geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem lub pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz przepisami BHP;

4) koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia: 

1. przy opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów, które mają być prowadzone jednocześnie lub kolejno, 
2. przy planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych lub ich poszczególnych etapów;
   

5) koordynowanie działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad BHP zawartych w przepisach odrębnych oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;

6) wprowadzanie niezbędnych zmian w informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia a także w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających z postępu wykonywanych robót budowlanych;

7) podejmowanie niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym;

8) zapewnienie przy wykonywaniu robót budowlanych stosowania wyrobów odpowiadających normom oraz wprowadzonym do obrotu na rynku krajowym

9) wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego organu;

10) zawiadomienie inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z projektem;

11) realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy;

12) zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji,urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;

13) przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;

14) zgłoszenie obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o zgodności wybudowanego obiektu z projektem, pozwoleniem na budowę oraz o doprowadzeniu terenu budowy do należytego stanu wraz z terenami przyległymi

JAKIE UPRAWNIENIA PRZYSŁUGUJĄ KIEROWNIKOWI BUDOWY?

W porównaniu do obowiązków prawo wyszczególnia niewiele praw z jakich może skorzystać kierownik budowy. 

Ustawa podaje, że kierownik ma prawo do:

1) występowania do inwestora o zmiany w rozwiązaniach projektowych, jeżeli są one uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji robót budowlanych lub usprawnienia procesu budowy; 

2) ustosunkowania się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.

KIEDY POTRZEBUJEMY KIEROWNIKA BUDOWY?

Ustawa podaje, że kierownik budowy jest wymagany przy wszystkich obiektach oraz robotach budowlanych, dla których jest wymagane pozwolenie na budowę.

Wymaganie to postawione zostało także niektórym obiektom budowanym na podstawie zgłoszenia:

• wolno stojących budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
• wolno stojących parterowych budynkach stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m2;
• instalacji zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7 m3, przeznaczonych do zasilania instalacji gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;
• sieciach: elektroenergetycznych obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV, wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, telekomunikacyjnych oraz gazowych o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa

Pozostałe budowy nie wymagają ustanawiania kierownika budowy.

Czasami przy obiektach o prostych konstrukcjach i nieskomplikowanych robotach a także ze względu na ważne względy organ wydający pozwolenie na budowę może zwolnić z obowiązku ustanowienia kierownika budowy.

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KIEROWNIKA BUDOWY

Kierownik budowy sprawując samodzielną funkcję techniczną w budownictwie podlega odpowiedzialności : zawodowej, cywilnej oraz karnej. 

Powodem jest: dopuszczenie się występku lub wykroczeń określonych w Prawie budowlanym.

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA:

W wyniku rażących błędów lub zaniedbań doprowadzających do spowodowania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi a także bezpieczeństwa mienia lub środowiska i powstania poważnych szkód materialnych kierownik budowy musi liczyć się z:

• karą upomnienia
• upomnieniem z jednoczesnym nałożeniem obowiązku ponownego zdobycia uprawnień budowlanych
• zakazem wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, na okres od roku do 5 lat, oraz ponownemu pozytywnego zdania uprawnień budowlanych

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA

Kierownik budowy podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku jeśli:

• udaremnia określone ustawą czynności organów administracji architektoniczno-budowlanej lub nadzoru budowlanego, 
• wykonuje samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, nie posiadając odpowiednich uprawnień budowlanych lub prawa wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA:

Jeżeli kierownik budowy spełnia niedbale swoje obowiązki i nie dochowuje staranności w czynnościach jakie wykonuje i naraża innych na utratę zdrowia i życia może być pociągnięty do odpowiedzialności na drodze cywilnej.